Đánh giá tiềm năng và giải pháp phát triển Artemia tại Bạc Liêu

Ngày 15/5, tại TP Bạc Liêu, Cục Thủy sản hợp tác cùng Sở NN-PTNT tỉnh Bạc Liêu và đại diện Chương trình UNDP/GEF SGP tổ chức hội thảo “Đánh giá hiện trạng tiềm năng và bàn giải pháp phát triển Artemia nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu vùng ĐBSCL”.

Chất lượng vượt trội của trứng Artemia Vĩnh Châu

Ông Lưu Hoàng Ly, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bạc Liêu, chia sẻ rằng diện tích nuôi trồng thủy sản của tỉnh gần 137.000ha, với 220 cơ sở sản xuất giống chủ yếu tập trung vào tôm sú, tôm thẻ chân trắng, cua biển… Các cơ sở này hàng năm sản xuất từ 30 – 35 tỷ postlarvae, cung cấp đủ lượng giống cho người nuôi trong tỉnh và các tỉnh khu vực ĐBSCL.

Hiện tại, nhu cầu sử dụng trứng Artemia trong ngành sản xuất giống thủy sản là rất lớn. Tuy nhiên, chỉ có duy nhất một nhà máy sản xuất trứng Artemia trên địa bàn tỉnh, cùng với ba hợp tác xã chuyên nuôi Artemia đáp ứng từ 5 – 10% nhu cầu thực tế. Số còn lại phải nhập khẩu từ Mỹ, Trung Quốc và Nga.

Bạc Liêu với điều kiện tự nhiên và khí hậu thích hợp đã sản xuất được trứng Artemia chất lượng cao, với kích thước trứng nhỏ, tỷ lệ nở cao và hàm lượng dinh dưỡng cao. Sản phẩm này dễ bảo quản mà không cần chất bảo quản hay chất kích nở, được đánh giá là chất lượng tốt nhất thế giới.

Sản phẩm trứng Artemia Vĩnh Châu (Bạc Liêu) đã xây dựng thành công thương hiệu và tiêu thụ rộng rãi trong nước, cũng như xuất khẩu đến nhiều thị trường khó tính như Nhật Bản, Thái Lan và châu Âu.

Nhập khẩu chiếm tới 99% sản lượng Artemia

Là tỉnh có thế mạnh trong sản xuất giống tôm nước lợ, Bạc Liêu hàng năm sản xuất trên 30 tỷ postlarvae. Artemia, với hàm lượng dinh dưỡng cao và dễ dàng trong bảo quản, là yếu tố không thể thiếu trong chuỗi sản xuất giống tôm.

Hiện tại, 220 cơ sở sản xuất giống tôm nước lợ tại Bạc Liêu sử dụng tới 150 tấn trứng khô Artemia mỗi năm. Tuy nhiên, chỉ 9 tấn sản lượng Artemia trong nước được sản xuất vào năm 2023, còn lại phụ thuộc vào nhập khẩu. Trứng Artemia chủ yếu được nhập khẩu từ Mỹ, Nga và Trung Quốc do sản xuất trong nước không đáp ứng đủ nhu cầu và giá trị cao của sản phẩm.

Theo ông Trần Đình Luân, hiện nay nhu cầu sử dụng Artemia trong nước khoảng 19 tấn (chiếm 4%) và nhu cầu Artemia nhập khẩu là 433 tấn (chiếm 96%).

Ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản (Bộ NN-PTNT) nhấn mạnh: Nhu cầu Artemia trong nước rất lớn, đặc biệt trong lĩnh vực nuôi cá cảnh. Cần khai thác tối đa khả năng sản xuất Artemia tại các vùng có điều kiện tự nhiên thích hợp như Bạc Liêu và Sóc Trăng.

Liên kết sản xuất Artemia hiệu quả

Ông Trần Văn Thưa, Giám đốc HTX Diêm nghiệp Doanh Điền, huyện Đông Hải, chia sẻ: Trước đây, HTX tập trung vào sản xuất muối nhưng gặp nhiều khó khăn do giá thành không ổn định. Từ năm 2015, HTX đã chuyển sang nuôi Artemia và đạt được những kết quả tốt.

HTX Diêm nghiệp Doanh Điền đã liên kết với HTX Artemia Vĩnh Châu – Bạc Liêu, nhờ đó sản xuất Artemia được hỗ trợ quy hoạch, đầu tư chi phí ban đầu và kỹ thuật. Liên kết này giúp HTX sản xuất và tiêu thụ sản phẩm hiệu quả hơn, thu được lợi nhuận cao hơn so với sản xuất muối.

Tuy nhiên, sản xuất Artemia cũng đối mặt với những thách thức như môi trường ô nhiễm và biến đổi khí hậu. Để tối ưu hóa sản xuất, cần đầu tư xây dựng ao dự trữ nước mặn và áp dụng các biện pháp kỹ thuật hiện đại.

Ông Cao Thành Văn, Chủ tịch HĐQT HTX Artemia Vĩnh Châu – Bạc Liêu, chia sẻ rằng HTX đã liên kết với nhiều hợp tác xã và nông hộ, cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm. Nhờ đó, sản lượng trứng Artemia của HTX đạt trung bình 20 tấn trứng tươi mỗi năm.

Năm 2024, HTX Artemia Vĩnh Châu – Bạc Liêu mở rộng diện tích nuôi lên 150ha, dự kiến đạt năng suất 100kg/ha, mang lại lợi nhuận cao.

Ông Huỳnh Thanh Sang, huyện Hòa Bình, Bạc Liêu, là một điển hình thành công với năng suất 187kg/ha từ diện tích 5,5ha năm 2024, đạt lợi nhuận hơn 1 tỷ đồng.

Ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản, khẳng định: Artemia Việt Nam có chất lượng tốt và nhu cầu tiêu thụ rất lớn. Cần phát triển vùng nuôi tập trung, chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ để khai thác tối đa tiềm năng.